واقعیت مجازی چیست؟

این عبارت به تازگی در خبرگزاری های تکنولوژی به وفور پیدا می شود و بحث آن داغ است. اما این تکنولوژی جدید چیست؟

واقعیت مجازی یا Virtual Reality که به اختصار با حروف VR نمایش داده می‌شوند. در زبان انگلیسی از دو کلمه Virtual و Reality تشکیل شده است. Virtual در این عبارت به معنی “نزدیک” و Reality نیز به معنی حقیقت است. به این ترتیب معنی این عبارت در واقع “تجربه‌ای نزدیک به واقعیت” خواهد بود.

واقعیت مجازی برخلاف تصور تاریخچه‌ای طولانی داشته و استفاده از مفهوم آن، ریشه در قرن ۱۹ میلادی دارد. از اولین استفاده‌ها از مفهوم واقعیت مجازی می‌توان به ایده‌های نقاش آوانگارد فرانسوی، Antonin Artaud اشاره کرد که عقیده داشت مرز مشخصی مابین واقعیت و رویا وجود ندارد. اولین ارجاعات به مفهوم واقعیت مجازی در دنیای مدرن نیز در دهه ۱۹۶۰ میلادی و در بخش هنر سینما بود که با استفاده از دستگاه ویژه‌ای به نام سنسوراما "Sensorama" علاوه بر پخش فیلم، به وسیله صدا، بو و حس لامسه، محیطی شبیه سازی شده بر اساس واقعیت مجازی را برای بیننده فراهم می‌کرد. در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی نیز یک ابرنقشه مدرن توسط دانشگاه MIT ایالات متحده طراحی شد که با شبیه سازی محیط شهر آسپنAspen) ) در ایالت کلرادو Colorado)) و استفاده از فیلم‌های ویدیویی تهیه شده متعدد از جزئیات و ساختار، قابلیت گشت و گذار به صورت مجازی را در این شهر به کاربر می‌داد.

ولی رویای دنیای مجازی برای عموم مردم وجود داشته، رویایی ناتمام! رویایی که اولین بارقه‌های حضور قابل قبول آن را طی یکی دو سال اخیر می‌توان دید. جایی که نه می‌توان دنیای واقعی خواندش و نه یک دنیای کاملا خیالی. واقعیت مجازی را در ساده‌ترین حالت می‌توان به دنیایی تشبیه نمود که در عین مجازی و سه بعدی بودن، زمانی که کاربر به آن وارد می‌شود احساس کند که در آن دنیا قرار دارد و می‌تواند در آن غوطه ور شود. دهه‌ها است که دانشمندان، تئوریسین‌ها و مهندسین در تلاشند تا با کمک کامپیوترها و ساخت دنیاهای این چنینی که تاکنون ده‌ها نمونه از آن را دیده‌ایم، مرز بین رویاها و واقعیت را از میان بردارند ولی هنوز هم برای رسیدن به این آرزو راه درازی در پیش است. فاصله‌ای که طی یکی دو سال اخیر با جهش‌های بزرگی مواجه بوده است و این روزها حداقل می‌توان بخشی از رویاهای این تکنولوژی را که رنگ و بوی حقیقت به خود گرفته‌اند در هیبت تکنولوژی‌هایی همچون هدست واقعیت مجازی مشاهده نمود.

بیشتر محیط‌های واقعیت مجازی تجهیزاتی برای تعامل تصویری انسان با رایانه هستند اما گروه محدودی نیز دارای حسگرهایی صوتی یا لمسی برای تعامل با کاربر هستند. نوع دیگری از واقعیت مجازی وجود دارد که توسط تصاویر پانورامای ۳۶۰ درجه ایجاد می‌شود و در واقع واقعیتی از آنچه هستیم را برای دیگران به نمایش می‌گذارد. با فناوری واقعیت مجازی می‌توان این امکان را فراهم کرد تا افراد بتوانند از امکانات و مکان شما به خوبی دیدن کنند.

واقعیت مجازی که از آن به عنوان محیط چند رسانه‌ای همه‌جانبه هم یاد می‌شود، یک محیط شبیه‌سازی کامپیوتری می‌باشد که می‌تواند حضور فیزیکی را در یک محل و در یک دنیای واقعی یا یک دنیای مجازی شبیه‌سازی کند. در این تکنولوژی به‌جای استقرار دوربین واقعی در محیط فیزیکی، موقعیت چشم کاربر در محیط مجازی، مستقر می‌شود. با چرخش سر کاربر، تصویر بلافاصله براساس این تغییر موقعیت، تغییر می‌کند و سازگار می‌شود. این تکنولوژی به جای ترکیب اشیای مجازی با دنیای واقعی، جهانی شبیه‌سازی‌شده برای کاربر ایجاد و امکان تعامل با محیط را برای کاربر فراهم می‌کند. اغلب محیط‌های واقعیت مجازی در درجه اول، تجربه‌های دیداری می‌باشند که یا از طریق یک صفحه کامپیوتر یا از طریق دستگاه برجسته بینی قابل رویت می‌باشند.

واقعیت مجازی در زمینه های مختلف مانند معماری، پزشکی، آموزشی، ورزشی، سرگرمی و دیگر جنبه های اجتماعی و علمی استفاده می شود. دانشمندان و کارشناسان عرصه تکنولوژی به پیشرفت این علم بسیار خوشبین هستند. در مقالات آینده برای شما بیشتر از کاربردهای این تکنولوژی جدید خواهیم گفت.